مشاهده یک «تاوه» عجیب در قطب شمال خورشید
تاریخ انتشار: ۱۷ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۳۴۹۶۵
دانشمندان به تازگی رشتههای دایرهای عجیبی را در حال چرخش در اطراف قطب شمال خورشید مشاهده کردهاند که واقعاً آنها را هیجانزده کرده است.
به گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، رشته عظیمی از پلاسمای خورشیدی از سطح خورشید جدا شده و مانند یک گردباد قدرتمند در حال چرخش حول قطب شمال آن است، اما دانشمندان هنوز هیچ سرنخی از علت ایجاد آن ندارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
تامیتا اسکوف، هواشناس فضایی با انتشار ویدیویی از این تاوه عجیب و غریب که توسط رصدخانه دینامیک خورشیدی ناسا به ثبت رسیده است در توییتر گفت: در مورد این تاوه قطبی صحبت کنید! مواد درون یک برجستگی شمالی به تازگی از رشته اصلی جدا شده و اکنون در یک گرداب قطبی عظیم در اطراف قطب شمال ستاره ما در گردش است.
سایر فیزیکدانان خورشیدی نیز هیجان اسکوف را در مورد این پدیده غیرعادی به اشتراک گذاشتند. اما این تاوه دقیقاً چیست و چرا مهم است؟
در دینامیک شارهها، یک ناحیه درون شاره که جریان شاره بیشتر چرخشی حول محور فرضی است و میتواند مستقیم یا منحنی باشد، مسیر حرکت جریان تاوهای نامیده میشود. واژه تاوه (vortex) شکلی از واژه تابه به معنی پیچوتابدار است. به تاوه، پیچاب و گردابه هم گفتهاند.
تاوهها در شارههای در حال تکان خوردن مانند مایعها، گازها و پلاسماها تشکیل میشوند. چند مثال معروف آن حلقههای دود، گردابها، توفندها، پیچندها و تنوره دیو هستند. همچنین تاوهها معروفترین نشانه جو مشتری هستند.
بعد از تشکیل تاوهها آنها میتوانند خم شوند، حرکت کنند یا تغییر شکل دهند.
اسکات مکینتاش، فیزیکدان خورشیدی و معاون مرکز ملی تحقیقات جوی در دانشگاه بولدر کلرادو میگوید، در حالی که او هرگز تاکنون تاوهای مانند این را ندیده است، اما این چیزی عجیب است که در عرض جغرافیایی ۵۵ درجه خورشید با یک نظم ساعتی در هر چرخه خورشیدی در حال رخ دادن است.
چرخه خورشیدی یک دوره ۱۱ ساله است که با فروکش و جریان در تولید لکهها و فورانهای خورشیدی مشخص میشود.
برجستگی نمایش داده شده توسط اسکوف، چیزی که مکینتاش آن را به عنوان «پرچین در پلاسمای خورشیدی» توصیف میکند، دقیقاً در عرض جغرافیایی ۵۵ درجه در اطراف تاجهای قطبی خورشید هر ۱۱ سال ظاهر میشود.
دانشمندان میدانند که این تاوه ارتباطی با معکوس شدن میدان مغناطیسی خورشید دارد که یک بار در هر چرخه خورشیدی اتفاق میافتد، اما آنها هیچ سرنخی ندارند که چه چیزی موجب ایجاد آن میشود.
مکینتاش میگوید: این تاوه یک بار در هر چرخه خورشیدی، در عرض جغرافیایی ۵۵ درجه شکل میگیرد و شروع به حرکت به سمت قطبهای خورشید میکند. این تاوه بسیار کنجکاو است و یک چرای بزرگ در مورد آن وجود دارد. چرا فقط یک بار به سمت قطب حرکت میکند و سپس ناپدید میشود و سپس به شکلی جادویی، سه یا چهار سال بعد دقیقاً به همان منطقه بازمیگردد؟
دانشمندان به شکل منظم مشاهده کردهاند که رشتههایی از این پرچین پلاسمایی دربرگیرنده قطب جدا میشوند، اما هنوز نتوانستهاند آن را به شکل یک تاوه قطبی ببینند.
دانشمندان میدانند که نواحی قطبی خورشید نقش کلیدی در تولید میدان مغناطیسی این ستاره ایفا میکنند که به نوبه خود چرخه فعالیت ۱۱ ساله آن را هدایت میکند. با این حال، آنها نتوانستهاند مستقیماً آن منطقه را رصد کنند.
مکینتاش میگوید: ما فقط میتوانیم خورشید را از صفحه دایره البروج -صفحهای که سیارات در آن میچرخند- مشاهده کنیم.
دایرة البروج مسیر حرکت ظاهری سالانه خورشید نسبت به زمین، بر روی کره سماوی است. دایرة البروج دایرهای فرضی در آسمان است که ظاهراً (از دید ساکنان کرهٔ زمین) به نظر میآید که خورشید در مدت یک سال آن دایره را طی میکند. این دایره در حقیقت مدار حرکت انتقالی زمین را به دور خورشید مشخص میکند و در واقع طرح مدار زمین بر آسمان است، یعنی دایرهای است که از تلاقی سطح مدار حرکت انتقالی زمین با آسمان که آن را اصطلاحاً فلک ثوابت نامیدهاند، پیدا میشود.
ماموریت مدارگرد خورشیدی آژانس فضایی اروپا ممکن است در سالهای آینده این پدیده عجیب را توضیح دهد. این ماموریت که در حال گرفتن تصویر از خورشید از داخل مدار عطارد است، به زودی مدار آن تا ۳۳ درجه کج خواهد شد.
مکینتاش فکر میکند که این ممکن است برای کشف رمز و راز این تاوه مشهور قطبی کافی نباشد و دانشمندان ممکن است برای روشن کردن آن به یک ماموریت کاملاً جدید نیاز داشته باشند.
منبع: فرارو
کلیدواژه: خورشید تاوه چرخه خورشیدی قطب شمال
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۳۴۹۶۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
16 اردیبهشت در دنیای علم چه خبر؟
به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوریها، کشفها و حتی زادروزها و درگذشتهای دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمیگیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز 16 اردیبهشت برابر 5 می را ورق میزنیم.
***
رصدخانه مراغه
۱۶ اردیبهشت ۶۳۸ خورشیدی، رصدخانه مراغه ساخته شد. خواجه نصیرالدینطوسی، همهچیزدان، معمار، ریاضیدان، منجم، پزشک، فقیه، متکلم، فیلسوف و شاعر ایرانی این رصدخانه را در دوره هولاکوخان، نوه چنگیزخان مغول، در شهر مراغه ساخت و از اینرو، این روز در تقویم باعنوان روز مراغه نامگذاری شده است. این رصدخانه روی تپهای در غرب مراغه در نزدیکی دو روستای طالبخان و حاجیکرد قرار دارد که ارومیه را میتوان از فراز آن تپه دید. هولاکو برای نگهداری این سازمان پژوهشی موقوفههای ویژهای در نظر گرفت. کتابخانهای شامل ۴۰۰ هزار جلد کتاب و ابزارهای اخترشناسی، ازجمله ذاتالربع دیواری به شعاع ۴۳۰ سانتیمتر، حلقهدار (ذاتالحلق)، حلقه انقلابی، حلقه اعتدالی و حلقه سموت هم فراهم شدند. در همینجا خواجه نصیرالدین کتاب زیج ایلخانی را از روی رصدهای انجامشده در این رصدخانه تدوین کرد. زیج به کتابی گفته میشود که منجمان احوال و حرکات افلاک و کواکب را از آن معلوم کنند و نام علمی برای اصول احکام نجوم و هیئت است که تقویم را از آن استخراج میکردند.
دومین انسان به فضا رفت
۵ می ۱۹۶۱ میلادی برابر با ۱۶ اردیبهشت ۱۳۴۰ خورشیدی، آلن شپارد جونیور، فضانورد آمریکایی همراه با فضاپیمای مرکوری-رادستون ۳ معروف به فریدام ۷، پساز یوری گاگارین، کیهاننورد روس، بهعنوان دومین انسان به فضا رفت و بهمدت ۱۵ دقیقه یک پرواز زیرمداری را تا ارتفاع ۱۱۵ مایلی انجام داد و حدود ۵ دقیقه بیوزنی را تجربه کرد. شپارد بار دیگر و اینبار بهعنوان پنجمین انسان روی ماه در مأموریت آپولو ۱۴ به فضا رفت.
اولین آزمایش واکسن سیاهزخم
۵ می ۱۸۸۱ میلادی برابر با ۱۶ اردیبهشت ۱۲۶۰ خورشیدی، میکروبشناس فرانسوی لویی پاستور تلقیحات علیه سیاهزخم را روی ۲۴ گوسفند، یک بز و ۶ گاو در روستای کوچکی نزدیک پاریس بهنام «پولی لو فور» انجام داد. آزمایش او موفقیتآمیز بود و به نقطه عطفی در پیشگیری از این بیماری کشنده که بر گاو و گوسفند و بز اثر میگذارد تبدیل شد. او در ۲۱ مارس ۱۸۷۷ در پاسخ به شیوع ویرانگر سیاهزخم شروع به تحقیق برای واکسن مقابله با این بیماری کرد. او دریافت واکسن موثری را میتوان از سویه ضعیفشده باکتری سیاهزخم (ریزجاندار میلهمانندی که رابرت کوخ در سال ۱۸۷۶ بهعنوان عامل بیماری شناسایی کرده بود) ساخت. پاستور در ۶ جولای ۱۸۸۵ واکسن مؤثری علیه هاری ساخت و آن را روی کودک ۹ سالهای به نام ژوزف مایستر که با گازگرفتگی سگ هار به شدت آسیبدیده بود آزمایش کرد.
پیو دل ریو اورتگا
۵ می ۱۸۸۲ میلادی برابر با ۱۶ اردیبهشت ۱۲۶۱ خورشیدی، پیو دل ریو اورتگا، عصبشناس اسپانیایی که سلولهای میکروگلیا مغز را کشف کرد بهدنیا آمد. اورتگا با ایجاد روشی جدید برای رنگآمیزی نمونههای بافت با کربنات نقره توانست این سلولها را کشف کند. میکروگلیا سلولهایی هستند که در دستگاه عصبی مرکزی زندگی و بهعنوان یک سلول ایمنی عمل میکنند. اورتگا شاگرد بافتشناس اسپانیایی سانتیاگو رامون ای کاخال، برنده جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی در سال ۱۹۰۶ برای کشف سازوکارهای ریختشناسی و روندهای اتصالی یاختههای عصبی بود. اورتگا همچنین نام اُلیگودندروسیت یا الیگودندروگلیا را برای سلولهایی که تولیدکننده میلین در دستگاه عصبی مرکزی هستند ابداع کرد. در آغاز جنگ داخلی اسپانیا، او به پاریس و سپس آکسفورد و سرانجام در سال ۱۹۴۰ به بوینس آیرس در آرژانتین رفت.
انتهای پیام/